Γράφει: Μιχάλης Παπαμακάριος - Ήχοι Ανήσυχοι - 13/10/2015
Πηγή: http://www.toperiodiko.gr/mixtapehasta-siempre-comandante/#.Vh_wFH7hCUk

Πριν λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν 48 χρόνια από τη δολοφονία του Che. Δύσκολα θυμάται κανείς τα ονόματα των δολοφόνων του. Κανείς δεν τραγούδησε για αυτούς, δεν έγραψε ποιήματα, δεν διηγήθηκε ιστορίες. Πέθαναν καταδικασμένοι στη λήθη της ιστορίας σε αντίθεση με το «θύμα» τους. Ο Che είχε περάσει στην ιστορία πολύ πριν το θάνατό του. Σπάνιο αυτό για τον οποιονδήποτε, ακόμα και για ένα «ήρωα» των λαών. Ο Che χιλιοτραγουδήθηκε και θα τραγουδιέται για πάντα. Πολύ δύσκολα θα βρει κανείς ένα τραγούδι σαν το Hasta Siempre Comandante να έχει τραγουδηθεί τόσο πολύ από τόσο διαφορετικούς ανθρώπους, σε τόσες χώρες του πλανήτη.

Mixtape: Hasta Siempre Comandante

Το Hasta Siempre γράφτηκε από τον Carlos Puebla, τον τραγουδοποιό της Κουβάνικης επανάστασης και προπομπό του Nueva Trova, του νέου λαϊκού τραγουδιού που αναπτύχθηκε μετά τη κουβανική επανάσταση.Το Hasta Siempre αποτέλεσε ένα αντίο των κουβανών στο Che όταν επέλεξε να φύγει από τη Κούβα. Γράφτηκε το 1965 και από τότε τραγουδιέται ασταμάτητα. Στην Ελλάδα έγινε γνωστό από την ηχογράφηση της Soledad Bravo και των Indi Illimani στη μεταπολίτευση. Στην εγχώρια δισκογραφία ξεχωρίζει η συλλογή αφιέρωμα Ένα τραγούδι για το Che, από την εταιρεία Protasis το 2002, σε επιμέλεια του τότε Γρηγόρη Ψαριανού.

Στο mixtape μας παρουσιάζουμε μια σειρά από επανεκτελέσεις του Hasta Siempre που είτε δεν έχουν πολυπαιχτεί, είτε χαρακτήρισαν τα νεότερα χρόνια και επιλεγμένα τραγούδια που γράφτηκαν για το Che.

1. Apurimac – Che Guevara

Ξεκινάμε με τους Apurimac και τη συνεργασία τους με Αλκίνοο Ιωαννίδη, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Διονύση Τσακνή, Μίλτο Πασχαλίδη, Χρήστο Θηβαίο και Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, από το δίσκο Χωρίς σύνορα του 2000.

2. Nathalie Cardone

Η Ιταλό – Ισπανίδα, γεννημένη στη Γαλλία τραγουδίστρια και ηθοποιός Nathalie Cardone τραγούδησε το Hasta Siempre στο ομότιτλο άλμπουμ της το 1997.

3. Boikot - No Escuchar

Την ίδια χρονιά το Ισπανικό Ska-punk συγκρότημα των Boikot παρουσίασε μια σειρά 3 δίσκων (!) αφιερωμένων στο Che, τα: La Ruta Del Che No Calar, No Escuchar και No Mirrar. Εν μέσω 30 δικών τους κομματιών διασκεύασαν το Hasta Siempre στο No Escuchar με το δικό τους πανκ τρόπο.

4. Zebda

Την ίδια ακριβώς χρονιά η Γαλλική LCR εκδίδει το συλλογικό άλμπουμ Motives! Chants de Luttte. Σε αυτό οιZebda από τη Τουλούζη τραγουδούν το Hasta Siempre

5. King Mafrudi

Οι Βάσκοι King Mafrudi, το 1997 και αυτοί, στο άλμπουμ Diah! διασκευάζουν το Hasta Siempre σε μια μίξη reggae, salsa και rumba, χαρακτηριστικό δείγμα της έκρηξης του ήχου που αποκαλέστηκε mestiza εκείνη τη περίοδο.

6. Ciganos De Ouro

Οι Ciganos De Ouro από την Πορτογαλία ηχογράφησαν το Hasta Siempre στο πρώτο τους άλμπουμ La Casa, το 1996. Το κομμάτι βρίσκεται και στο περσινό διπλό τους Best of Golden Gypsies. Εδώ ακούμε το ακούμε live από τη τηλεοπτική τους εμφάνιση στο κανάλι RTP το 2008.

7. Grup Yorum

To δημοφιλές συγκρότημα της Τουρκικής αριστεράς Grup Yorum, επανεκτελεί το Hasta Siempre στο άλμπουμ του Basegmeded του 2008. Μια προσέγγιση χαρακτηριστική της ικανότητας του συγκροτήματος να συνδυάζει την Τουρκική λαϊκή μουσική με τις μουσικές όλου του κόσμου.

8. Barcelona Gipsy Klezmer Orchestra

Οι Barcelona Gipsy Klezmer Orchestra, ένα από τα πολυεθνικά συγκροτήματα της Βαρκελώνης που συνδυάζει τη τσιγγάνικη παράδοση των Βαλκανίων και της Ανδαλουσίας με τα εβραϊκά klezmer, το manouche και τη τζαζ, διασκεύασε με πολύ ιδιαίτερο τρόπο το Hasta Siempre στο περσινό του άλμπουμImparca. Εμείς τους ακούμε σε μια live παρουσίαση τους στους δρόμους της Βαρκελώνης.

9. The Liberation Music Orchestra- Song for Che

Πάνω στο θέμα του Hasta Simpre η The Liberation Music Orchestra του Charlie Hayden και της Carla Bley στήριξαν το Song for Che το 1968

10. Paquito D’River

Συνεχίζουμε σε jazz δρόμους με το μεγάλο Κουβανό σαξοφωνίστα Paquito D’Rivera από το 1976. Πραγματική μουσική πανδαισία…

11. Up Bustle and Out

Οι ανά τον κόσμο μουσικοί δεν περιορίστηκαν στις διασκευές του Hasta Siempre. Aρκετοί αφιέρωσαν δικές τους συνθέσεις στο μεγάλο επαναστάτη. Οι Up Bustle and Out από το Μπρίστολ κυκλοφόρησαν το ep τους Carbine 744,520 A Dream of Land and Freedom του 1997, λόγω των 30 χρόνων από το θάνατο του Che. Ακούμε το ομώνυμο και σημειώνουμε τη συμμετοχή του κορυφαίου φλαουτίστα Richard Egues.

12. Bandabardo

Οι Ιταλοί Bandabardo από τη Φλωρεντία, τραγουδούν στο άλμπουμ τους Tre Passi Avanti του 2004 το πώς ακολουθούν τα ιδανικά του Che

13. Boikot – Pueblos II

Ακούμε επίσης ένα από τα χαρακτηριστικά κομμάτια της τριλογίας και πάλι των Boikot, το Pueblos II

14. Banda Bassotti - Cuba si, Yanquis no

Οι αργεντίνες Actitud Maria Marta ραπάρουν για τον Che σε πολλά από τα τραγούδια τους. Οι Rebel Diaz του αφιερώνουν το Comandante στο …desde en Lago hasta el mar Mixtape και οι fun-da-mental γράφουν το CHE BIN1, μια τοποθέτηση, συνοδεία μουσικής, για τη μη σχέση τρομοκρατίας και επανάστασης στον Bin Laden, όλα αυτά στο άλμπουμ τους All is War του 2006.

Εμείς όμως ακούμε ένα κομμάτι που θα ήθελε να ακούει και ο ίδιος, το Cuba si, Yanquis no, όπως το τραγούδησαν οι Banda Bassotti στο Asi es mi Vida του 2003..

15. (Bonus) Νίκος Καββαδίας – Guevara

Και κλείνουμε με bonus track ένα ποίημα: αυτό που έγραψε ο Νίκος Καββαδίας στα 1972, με αφορμή τα 5 χρόνια από τη δολοφονία του Τσε.

Guevara

του Νίκου Καββαδία

Ήτανε ντάλα μεσημέρι κι έδειξε μεσάνυχτα.Έλεγε η μάνα του παιδιού: Καμάρι μου κοιμήσου.Όμως τα μάτια μείνανε του καθενός ορθάνοιχτατότε που η ώρα ζύγιαζε με ατσάλι το κορμί σου.

Λεφούσι ο άσπρος μέρμηγκας, σύννεφο η μαύρη ακρίδα.Όμοια με τις Μανιάτισσες μοιρολογούν οι Σχόλες.Λάκισε ο φίλος, ο αδελφός. Που μ’ είδες και που σ’ είδα;Φυλάει το αλώνι ο Σφακιανός κι ο Αρίδα την κορίδα.

Ποιος το ’λεγε, ποιος το ‘λπιζε και ποιος να το βαστάξει.Αλάργα φεύγουν τα πουλιά και χάσαν τη λαλιά τους.Θερίζουν του προσώπου σου το εβένινο μετάξι,νεράιδες και το υφαίνουνε να δέσουν τα μαλλιά τους.

Πάνθηρας ακουρμάζεται θωράει και κοντοστέκει.Γλείφει τα ρόδα απ’ τις πληγές, μεθάει και δυναμώνει.Ξέρασε η γη τα σπλάχνα της και πήδησαν δαιμόνοι.Σφυρί βαράει με δύναμη, μένει βουβό τ’ αμόνι.

Πυγολαμπίδες παίζουνε στα μάτια τ’ ανοιχτά.Στ’ όμορφο στόμα σου κοιμήθηκε ένας γρύλος.Πέφτει από τα χείλη σου που ακόμα είναι ζεστά,ένα σβησμένο cigarillos.

Τ’ όνειρο πάει με τον καπνό στον ουρανό,έσμιξε πια με το καράβι του συννέφου.Το φως γεννιέται από παντού μα είναι αχαμνόκαι τα σκοτάδια το ξεγνέθουν και σου γνέφουν.

Χοσέ Μαρτί (κόνδορας πάει και χαμηλώνει,περηφανεύεται, ζυγιάζεται, θυμάται.Με τα φτερά του θα σκοτείνιαζ’ ένα αλώνι).Απόψε οι δυο συντροφιαστοί θα πιείτε μάτε.

Φτάνει ο Μπολίβαρ καβαλώντας σαϊτάρι.Παραμονεύει ορθή κουλέμπρα γκαστρωμένη.Βότανα τρίβει η Περουβάνα σε μορτάρικαι μασουλάει φαρμακωμένη μανιτάρι.

Του Λόρκα η κόκκινη φοράδα χλιμιντράειμ’ αυτός μπλεγμένος στα μετάξινα δεσμά τουμακρύ κιβούρι με τον πέτρινο κασμά τουσενιάρει ο φίλος και στο μπόι σου το μετράει

Γέροντας ναύτης με τα μούτρα πισσωμέναβάρκα φορτώνει με την πιο φτηνή πραμάτεια.Έχει τα χέρια από καιρό ψηλά κομμένακι ήθελε τόσο να σου σφάλαγε τα μάτια

* Γλωσσάρι:

κορίδα: αρένα ταυρομαχίας
μάτε: παραδοσιακό ρόφημα της Λατινικής Αμερικής
σαϊτάρι: είδος ακίνδυνου φιδιού
Κουλέμπρα: φίδι της Λατινικής Αμερικής
μορτάρι: είδος γουδιού

*****