Η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) ιδρύθηκε στις 23-2-1943 με την
πανελλαδική σύσκεψη των αντιπροσώπων δέκα Εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων
νεολαίας στους Αμπελόκηπους, στο σπίτι του Παναγή Δημητράτου. Έγινε από τη
συγχώνευση αρκετών νεολαιών της εποχής (Αγροτική Νεολαία, Ενιαία
Εθνικοαπελευθερωτική νεολαία, Ενιαία Μαθητική, Ένωση νέων αγωνιστών Ρούμελης,
Θεσσαλικός Ιερός Λόχος, Λαϊκή Επαναστατική νεολαία, Λεύτερη νεολαία, Ομοσπονδία
Κομμουνιστικών νεολαιών, Σοσιαλιστική Επαναστατική Πρωτοπορεία, και Φιλική
Εταιρεία), οι οποίες αυτοδιαλύθηκαν και έγιναν μία οργάνωση, η ΕΠΟΝ....
Στήριξε και διαφώτισε αυτά τα μαύρα χρόνια τον Ελληνικό λαό με τα περιοδικά της, τα συνθήματά της, τις αφίσες της και τα αξέχαστα «χωνιά» στις συνοικίες της Αθήνας. Μετά την απελευθέρωση, παντού σ' όλη την Ελλάδα, έκανε τις λέσχες της πολιτιστικά κέντρα και ανέβασε σ’ αυτά πλήθος θεατρικών έργων.
Με
σύνθημα, «ΘΕΛΟΥΜΕ ΜΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΛΕΥΤΕΡΗ
ΚΑΙ ΛΑΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ» η ΕΠΟΝ δεν είχε μόνο αντιστασιακή αλλά και κοινωνική δράση, που
ενεργοποίησε και οργάνωσε 700.000 νέους σε όλη την Ελλάδα. Στην ΕΠΟΝ σφυρηλατήθηκαν
οι συνειδήσεις των νέων ενάντια στο φασισμό και ατσαλώθηκε το πάθος για λευτεριά, μόρφωση, πολιτισμό,
δημοκρατία και Ειρήνη. Γι αυτό πρωτοστάτησε στους αγώνες για την επιβίωση του
λαού μας, στις μεγάλες Πανεθνικές εκδηλώσεις, στην οργάνωση των μικρών παιδιών,
στις απεργίες, στα συσσίτια, στις διαδηλώσεις και στον πολιτισμό. Σημαντικά
βοήθησε και στον ένοπλο αγώνα κατά των κατακτητών με τις ανταρτο-ομάδες της. Οι
35.000 αντάρτες της έλαβαν μέρος μαζί με τον ΕΛΑΣ σε 450 μάχες, στις οποίες
έπεσαν 1300 μέλη και στελέχη της ΕΠΟΝ.
Τα μέλη της ήξεραν τους συνωμοτικούς κανόνες, παρακολουθούσαν τους
κατακτητές, ήταν σύνδεσμοι στη μετάδοση ειδήσεων και πληροφοριών. Η ΕΠΟΝ είχε σοβαρή
επίδραση και αντανάκλαση στον αγώνα του λαού τόσο στις πόλεις όσο και στα
χωριά. Πολλά μέλη της πλήρωσαν ακριβά την πίστη και την αυταπάρνησή τους. Κάθε
πρωί οι Αθηναίοι ανακάλυπταν και στους πιο πολυσύχναστους δρόμους της Αθήνας
κορμιά επονιτών και επονιτισσών αγνώριστα από τα βασανιστήρια που 'χαν
προηγηθεί του θανάτου τους.
Η ίδρυση της ΕΠΟΝ, 72 χρόνια πριν, αποτελεί ένα από τα κορυφαία
ορόσημα του αντιστασιακού αγώνα ενάντια στην κατοχή της Ελλάδας από τις
δυνάμεις του Άξονα αλλά και μία πρωτοποριακή πράξη αντίστασης της νεολαίας σε πανευρωπαϊκό
επίπεδο. Μας διδάσκει και μας εμπνέει σήμερα για το πως είναι δυνατό ο
λαός μας να αντισταθεί και να διεκδικήσει αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και κοινωνική
ευημερία, ανατρέποντας τα μνημόνια και τις πολιτικές λιτότητας που του
επιβάλλονται.
Με στοιχεία: από την «Ιστορία της ΕΠΟΝ» του Πέτρου Ανταίου και κείμενα
των Αριστομένη Συγγελάκη (tvxs.gr) και Άννα Μανουκάκη – Μεταξάκη (ΕΦΝΗ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου